Quy định về việc làm thêm giờ tại Nhật

Quy định về việc làm thêm giờ tại Nhật

Làm thêm giờ là khái niệm mà các bạn đi làm việc tại Nhật Bản vô cùng quan tâm. Bởi thu nhập của bạn có cao hay không sẽ phụ thuộc một phần vào việc, công việc của bạn có được làm thêm giờ hay không.

Vậy tiền lương làm thêm ở Nhật Bản được tính như thế nào? Trong bài viết này, Fukuzawa sẽ cùng các bạn tìm hiểu rõ hơn về những quy định về làm thêm giờ tại Nhật Bản nhé.

1. Thời gian lao động

Thời gian lao động 労働時間（ろうどうじかん） (được quy định bởi Luật lao đông của Nhật) là thời gian làm việc được ấn định cho người lao động. Có 2 loại là thời gian lao động pháp định　法定労働時間（ほうていろうどうじかん） (theo quy định của pháp luật) và thời gian lao động sở định　所定労働時間（しょていろうどうじかん） (theo quy định của công ty, được ghi trong hợp đồng lao động).

Thời gian lao động pháp định

Theo luật lao động Nhật Bản quy định, trừ thời gian nghỉ giải lao, thời gian làm việc tối đa của người lao động là không quá 8 tiếng 1 ngày, 40 tiếng 1 tuần. Đây gọi là thời gian lao động pháp định, hay còn gọi là thời gian lao động cơ bản.

Do vậy, người sử dụng lao động (công ty, xí nghiệp Nhật) phải hạn chế thời gian làm việc của người lao động dưới 40 tiếng 1 tuần, 8 tiếng 1 ngày. Vượt quá thời gian cho phép này, về nguyên tắc đó là 1 hành vi vi phạm pháp luật.

Thời gian lao động sở định

Thời gian lao động sở định, là thời gian lao động được quy định trong hợp đồng lao động được ký kết giữa người lao động và người sử dụng lao động.

Thời gian lao động sở định được dựa trên thời gian lao động pháp định. Tuy nhiên không nhất thiết phải giống hoàn toàn, nhưng không được vượt quá thời gian lao động pháp định. Vượt quá thời gian lao động sở định và pháp định sẽ được coi là làm thêm giờ, cụ thể chúng ta sẽ xem xét ở phần tiếp theo.

2. Làm thêm ngoài giờ

Khi thời gian người lao động làm việc vượt quá thời gian lao động quy định (thời gian lao động sở định và thời gian lao động pháp định) thì thời gian vượt quá đó được coi là thời gian làm thêm ngoài giờ 時間外労働　じかんがいろうどう（残業時間　ざんぎょうじかん).

Thời gian làm thêm lại được chia làm 2 loại.Một là làm thêm trong thời gian lao động pháp định và làm thêm ngoài thời gian lao động pháp định. Công ty sẽ căn cứ vào đó để trả lương làm thêm giờ cho người lao động.

Làm thêm giờ ngoài thời gian lao động pháp định

Thời gian lao động pháp định là không quá 8 giờ/ngày và 40 giờ/tuần. Khi vượt quá thời gian này, khoảng thời gian đó được coi là làm thêm giờ ngoài thời gian lao động pháp định.

Khi trả lương cho người lao động. Ngoài tiền lương cơ bản, công ty còn phải trả thêm 1 khoản tiền lương làm thêm ngoài giờ. Được tính theo 1 tỷ lệ nhất định trên lương cơ bản.

Làm thêm giờ trong thời gian lao động pháp định

Nếu người lao động làm việc quá thời gian lao động sở định (được quy định trong hợp đồng) . Nhưng không vượt quá thời gian lao động pháp định. Thì thời gian làm thêm đó được gọi là làm thêm giờ trong thời gian lao động pháp định.

Đối với làm thêm trong thời gian lao động pháp định. Công ty chỉ cần trả tiền lương cơ bản cho người lao động được ghi trên hợp đồng là đủ.

3. Cách tính lương làm thêm giờ

Cũng có những công ty có quy định riêng về về cách tính lương làm thêm ngoài giờ. Tuy nhiên về cơ bản thì được quy định như sau:

• Khoảng thời gian làm thêm sau 8 tiếng thông thường: tăng 25%lương cơ bản
• Khoảng thời gian làm thêm rơi vào từ 10h đêm đến 5h sáng ngày hôm sau: tăng 50%lương cơ bản
• Làm việc vào ngày nghỉ, ngày lễ: tăng 35%lương cơ bản.

♦ Đối với những người nhận lương cố định theo tháng:
Đối với những người lao động nhận lương cố định theo tháng chứ không tính theo lương giờ. Thì cách tính toán có phức tạp hơn 1 chút. Vì lương tháng bao gồm các loại phụ cấp khác nên trước hết cần trừ các khoản trợ cấp. Sau đó chia cho số giờ làm việc để ra lương theo giờ và tính lương làm thêm theo lương giờ đó.

4. Thời gian làm thêm tối đa

Thời gian làm thêm giờ tối đa cụ thể như sau:

Trên đây là thời gian làm thêm tối đa của người lao động được quy định theo hiệp định 36. Dù giữa người lao động và công ty có kí bất kì 1 hiệp định nào khác ngoài hiệp định 36 thì cũng không được phép vượt quá số giờ quy định trên.

Làm thêm ngoài giờ gần như là văn hóa làm việc của người Nhật. Tuy nhiên cũng không hẳn là điều tốt nếu bạn phải làm trong công ty bắt làm thêm quá nhiều. Fukuzawa hi vọng bài viết này giúp ích cho các bạn nắm rõ những quy định về làm thêm giờ để có thể tự bảo vệ mình khỏi những công ty như vậy nhé.

Chúc các bạn thành công!